Bilgi Paylaşımı
BİLGİ PAYLAŞILDIKÇA ÇOĞALIR.
Munchausen By Proxy Syndrome
Munchausen sendromu, kişinin çevresinden ve sağlık görevlilerinden ilgi görebilmek için kendini sürekli hasta etmesi veya bunun için uğraşması olarak tanımlanabilir. Munchausen sendromunun başkalarını, özellikle de küçük çocukları ilgilendiren daha tehlikeli bir formu vardır.
Munchausen by Proxy Sendromu, bir erişkin tarafından çocuk üzerinde yapay hastalık belirtilerinin oluşturulması ile karakterize karmaşık bir istismar türüdür.
Bu sendromda bakım veren kişi, çocukta bir hastalık varmış gibi davranmakta veya hastalık oluşturmaktadır. Sonrasında uygulanan tanısal işlemler ve medikal tedaviler sebebiyle çocuk üzerinde ciddi zararlar meydana gelebilmektedir.
Munchausen by Proxy Sendromu karmaşık ve ölümcül bir çocuk istismarı çeşididir.
Munchausen by proxy sendromu, ya olmayan bir hastalığın taklit edilmesi (semptomların olduğunun iddia edilmesi, laboratuvar örneklerinin değiştirilmesi gibi) ya da bazı semptomların oluşturulması (çocuğun bedenine zarar vermek, boğmak, zehirlemek, ilaç vermek gibi) yolu ile gerçekleştirilmektedir.
Özellikle 5- 6 yaş altındaki çocukların daha fazla risk altında oldukları, bakım veren tarafından daha fazla istismar edildiği bildirilmektedir.
Uygulayıcıların büyük çoğunluğunun anne olduğu, az miktarda da olsa büyükanne, büyükbaba veya bakıcı tarafından da gerçekleştirildiği belirtilmektedir.
Munchausen by proxy sendromu uygulayıcısının tıbbi konulardaki bilgi düzeyi yüksektir. Söz konusu hastalıklar hakkında detaylı bilgiler ile tanı ve tedavi yöntemleri hakkında yüksek düzeyde bilgiye sahiptir. Bu konularda araştırmalar yapar, bilimsel makaleleri takip eder, sıklıkla doktorların görüşlerini sorgular. Uygulayıcılar, genelde akrabalar ve komşular tarafından çocuğuna karşı çok ilgili ve şefkatli görünür. İdeal bir ebeveyn rolünde çevrelerindeki diğer ailelerin ve tanı- tedavi sunan sağlık çalışanlarının takdirini kazanırlar. Çocuklarında bir hastalığa dair belirti yaratabilmek için planlı çalışırlar.
Bu sendromda motivasyon kaynağı; hasta çocukla birlikte gelen yoğun ilgidir. Annelerin sağlık çalışanları ile vakit geçirmekten hoşlandıkları ve aralarındaki kuvvetli iletişimin de istismarın devamlılığını getirdiği düşünülmektedir.
Erken tanı, çocuk ve ailesine uygun müdahale yöntemlerini belirlemek çok önemlidir. Profesyonel müdahale ve multidisipliner bir bakış açısı ile yaklaşılması, sürecin pediatrist veya ilgili diğer klinisyen, adli tıp uzmanı, sorumlu yardımcı sağlık personeli, sosyal hizmet uzmanı, adli yetkili ve kolluk kuvveti birlikte yürütülmesi gerekmektedir.
Kaynakça
İnce, T. & Yurdakök, K. (2014). Munchausen by Proxy Sendromu; Ağır Bir Çocuk İstismarı Formu . Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi , 8 (3) , 165-170 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/tchd/issue/44379/548985
Kılıç, S. Ç. , Bütün, C. , Beyaztaş, F. Y. , Özen, B. , Şahin, R. T. & Çağlar, F. F. (2012). Burun kanaması ile başvuran “Munchausen by proxy” sendromu olgusu . Türk Pediatri Arşivi, 47 (3) , 228-229 . DOI: 10.4274/tpa.954
Tümer, P. D. A. , Odabaşı, D. D. A. , Özdemir, D. D. D. , Mutlu, Y. D. D. E. & Kaynak, D. A. (2016). ÇOCUK İSTİSMARI’NIN AĞIR BİR TÜRÜ: BAKIM VERENİN YAPAY BOZUKLUĞU’NA (Munchausen By Proxy Sendromu) HUKUKİ VE TIBBİ BAKIŞ. Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi , 0 (6) , 581-608 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/mdergi/issue/16886/175836
Uytun, S. , Çıkılı Uytun, M. , Altuner Torun, Y. , Ergül, A. B. & Altınel Açoğlu, E. (2015). Munchausen by Proxy Sendromu: Olgu Sunumu . Güncel Pediatri , 13 (1) , 60-62 . DOI: 0.4274/jcp.24633
Uysal,Ö.(2019,11,17). Dee Dee Blanchard Cinayeti ve Münchausen Sendromu. blog@ulubat.org. http://blog.ulubat.org/index.php/genel/dee-dee-blanchard-cinayeti-ve-munchausen-sendromu/
Yurteri Tiryaki, A. & Baran, G. (2017). Bir Çocuk İstismarı Türü Olarak “Munchausen by Proxy Sendromu” . Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi , 6 (1) , 107-124 . DOI: 10.1501/Asbd_0000000065
İntihar (suisid) olgularına, adli tıbbi bakış açısı ile multidisipliner yaklaşım
İntihar (suisid); ciddi ve önlenebilir bir halk sağlığı sorunudur.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ‘ne göre her yıl yaklaşık 800.000 insan intihar girişiminde bulunmaktadır.
Fazla miktarda kendi ilacından veya diğer ilaçlardan kullanma veya kendi kullanması gereken ilaçları kullanmama, delici-kesici aletle kendine zarar verme, kimyasal madde içme, yüksek dozda alkol içme, yüksek yerden atlama, ası, ateşli silah ile kendini vurma, trafik kazaları gibi eylemler şeklinde görülebilmektedir.
TÜİK verilerine göre ülkemizde 2019 yılında her yüz bin kişiden yaklaşık dördü intihar nedeniyle hayatını kaybetmiştir.
Yapılan çalışmalar göstermektedir ki; intiharlar çoğunlukla depresyon ve alkol kullanım bozukluğu, yaşamsal stresler, bir yakının kaybı, ihmal-istismar, afet ve şiddet yaşama ve önceki intihar girişimleri düşük sosyoekonomik düzey, uyuşturucu madde kullanımı ve diğer bir takım ruhsal bozukluk öykülerinin bulunması intihar girişimi için risk faktörleridir.
İntihar girişimi neticesinde başvuruda bulunan veya getirilen olguların ilk başvuru yeri sıklıkla Acil servislerdir ve ilk tıbbi müdahale de burada yapılmaktadır. Bu alanlar intihar eylemlerinin tanınması, sebeplerinin irdelenmesi ve müdahale edilmesi için ilk fırsatın doğduğu alanlardır.
İntihar girişimleri, adli olgular olduğu için Türk Ceza Kanunu madde 280 uyarınca adli bildirimi hastayı ilk gören hekim tarafından yapılmaktadır. Hastanemizde mesai saatleri içinde görülen intihar girişimi mağdurlarının Adli Tıp Konsültasyonu yapılmakta olup tarafımca hızlı bir şekilde, müşahade alanında veya adli tıp poliklinik odasında kişi ile ve yakınları ile ayrı ayrı görüşme yapılmaktadır.
Adli Tıp teknikeri eşliğinde yapılan bu görüşmelerde, kişinin yaşam koşulları, ailesi, çalışma- eğitim durumu gibi bilgiler edinildikten sonra intihar girişiminin altında yatan ve bir suç olma özelliği taşıyan eyleme maruz kalıp kalmadığı anlaşılmaya çalışılmaktadır. Cinsel istismar, fiziksel- cinsel şiddet gibi durumlar saptandığı takdirde sürecin tüm bileşenlerinin de işleyişe dâhil edilmesi sağlanmakta ve bu yönde yapılması gereken adli ve tıbbi işlemler yapılmaya çalışılmaktadır.
Kişinin var ise geçmiş intihar girişimleri, intihar girişimindeki motivasyonun ne olduğu, var ise ruhsal ve fiziksel hastalık tanıları, kullandığı ilaçlar öğrenilerek ihtiyaç duyulduğu takdirde ruh sağlığı ve hastalıkları kliniğinden görüş istenmektedir.
Yine ihtiyaç duyulan vakalarda hastanemiz sosyal hizmet uzmanları da sürece dâhil edilerek, aile ve çevre incelemesi talep edilmekte, olası tedbir kararları değerlendirilmektedir.
Multidisipliner bir şekilde yürütülen sürecin sonunda kişi tedavisini almış ve olası adli süreç hakkında bilgilendirilmiş bir şekilde taburcu edilmektedir.
Kaynaklar:
Suicide. 2019. https://www.who.int/newsroom/fact-sheets/detail/s.
Ölüm ve Ölüm Nedeni İstatistikleri. 2019. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Olum-veOl.
ADLİ TIP VE KİMLİKLENDİRME fotolar silinmiş.pptxDr. Embiye Şen. 1- düzenlenmiş..pptxAdli Tıp Uzmanı Dr. Embiye ŞEN' e sunumunu bizlerle paylaştığı için teşekkür ederiz.
